تاریخچه برق به عنوان یک علم و صنعت، از قرنها پیش آغاز شده و تحولات عمدهای را در زندگی بشر رقم زده است. این تاریخچه شامل مراحل مختلفی از کشف الکتریسیته تا توسعه و گسترش آن در جوامع مختلف میباشد.
مراحل اولیه
- قرن ۱۶۰۰ میلادی: ویلیام گیلبرت، یکی از نخستین دانشمندان، تحقیقات مهمی در زمینه الکتریسیته و مغناطیس انجام داد. او الکتریسیته را به عنوان یک پدیده طبیعی شناسایی کرد و آن را از سایر پدیدهها متمایز نمود.
- سال ۱۷۸۵: کولن قانون الکتریسیته ساکن را کشف کرد که این کشف به عنوان نقطه عطفی در علم الکتریسیته محسوب میشود.
اختراعات کلیدی
- سال ۱۸۰۰: اختراع پیل ولتا توسط الکساندر ولتا، راه را برای تولید برق هموار کرد. این اختراع به عنوان نخستین منبع تولید برق شناخته میشود.
- سال ۱۸۷۱: اختراع ماشین گرام که به عنوان نوع اولیه ژنراتورهای امروزی شناخته میشود، امکان تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی را فراهم کرد.
- سال ۱۸۸۰: توماس ادیسون موفق به اختراع لامپ برقی شد که انقلابی در روشهای روشنایی ایجاد کرد. او همچنین اولین شبکه توزیع برق را تأسیس کرد.
ورود برق به ایران
برق به ایران در دوران قاجار و به ویژه در زمان سلطنت ناصرالدین شاه وارد شد. داستان ورود برق به کشور با سفر ناصرالدین شاه به فرنگ و دیدن زیباییهای چراغهای الکتریکی آغاز میشود. او که تحت تأثیر این تجربه قرار گرفته بود، دستور داد تا یک مولد برق به ایران آورده شود.
مراحل ورود برق به ایران
- سفر ناصرالدین شاه به فرنگ: در این سفر، ناصرالدین شاه با چراغهای الکتریکی آشنا شد و تصمیم گرفت که این فناوری را به ایران بیاورد. او در خاطراتش به زیبایی و نور چراغهای الکتریکی اشاره کرده و آنها را «چراغ بهشتی» نامیده است.
- تلاش حاج حسن امینالضرب: یکی از بازرگانان معروف اصفهانی، حاج حسن امینالضرب، با نزدیکی به شاه قاجار، موفق شد کارخانه برق را از روسیه به ایران بیاورد. این کارخانه در سال ۱۲۸۴ شمسی (۱۸۰۵ میلادی) تأسیس شد و توانست بخشی از تهران را روشن کند.
- نخستین مولد برق: اولین مولد برقی که وارد ایران شد، تنها قادر بود چند لامپ را روشن کند و در کاخ گلستان مورد استفاده قرار گرفت. این مولد کوچک برای مدت کوتاهی توانست نور خیابانها و برخی منازل را تأمین کند.
- گسترش صنعت برق: با گذشت زمان و افزایش تقاضا، صنعت برق در ایران توسعه یافت. در سال ۱۳۱۵ شمسی، موسسه برق تهران به صورت مستقل فعالیت خود را آغاز کرد و مسئولیت تأمین برق برای شهر را بر عهده گرفت.
توسعه صنعت برق در ایران
از اوایل سالهای ۱۳۰۰ شمسی، با افزایش آگاهی عمومی نسبت به مزایای برق، تاسیسات تولید و توزیع برق در شهرهای بزرگ و کوچک ایران آغاز شد. این روند باعث شد تا صنعت برق به تدریج گسترش یابد و نیاز به هماهنگی بین تأسیسات مختلف احساس شود. طرح شبانهروزی کردن برق برای اولین بار در سال ۱۳۱۰ مطرح گردید.
نتیجهگیری
تاریخچه صنعت برق نشاندهنده تحولاتی است که از کشفیات اولیه تا توسعه فناوریهای پیشرفته ادامه داشته است. این تحولات نه تنها بر زندگی روزمره انسانها تأثیر گذاشته بلکه نقش مهمی در فرآیند مدرنیزاسیون جوامع ایفا کرده است.
دانلود جزوه تاریخچه برق
منبع : بانک اطلاعات فنی سیم و کابل
