انتخاب سایز مناسب سیم و کابل بر اساس کاربری و ولتاژ
سیم و کابل (مخابراتی و شبکه) و تجهیزات برای انتقال دادهها بین دستگاهها با سرعت بالا.
جدول انواع سایز کابل برق | راهنمای کامل انتخاب سیم و کابل مناسب
انتخاب سایز مناسب کابل برق یکی از مهمترین مراحل در طراحی و اجرای سیستمهای الکتریکی است. انتخاب نادرست میتواند باعث افت ولتاژ، گرمشدن بیش از حد کابل، کاهش راندمان و حتی آتشسوزی شود.
در این راهنما، بهصورت کامل با انواع سایز کابل برق، جدول آمپراژ، کاربردها و روش محاسبه سایز مناسب کابل آشنا میشوید.
جدول انواع سایز کابل برق (AWG)
| اندازه کابل (AWG) | سطح مقطع (میلیمتر مربع) | جریان مجاز (آمپر) | کاربردهای معمول |
|---|---|---|---|
| 16 AWG | 1.31 | 13A | روشنایی، تجهیزات الکترونیکی |
| 14 AWG | 2.08 | 15A | مصارف عمومی، لوازم خانگی |
| 12 AWG | 3.31 | 20A | ابزار برقی، مدار آشپزخانه |
| 10 AWG | 5.26 | 30A | بخاری برقی، اجاق گاز، HVAC |
| 8 AWG | 8.37 | 40A | خشککن برقی، زیرپنل |
| 6 AWG | 13.3 | 55A | تجهیزات تهویه، پمپ |
| 4 AWG | 21.2 | 70A | خدمات برق، موتور |
| 2 AWG | 33.6 | 95A | فیدرها، پنل اصلی |
| 1 AWG | 42.4 | 110A | موتورهای بزرگ |
| 1/0 AWG | 53.5 | 125A | تجهیزات صنعتی سنگین |
| 2/0 AWG | 67.4 | 150A | کاربردهای تجاری و صنعتی |
| 3/0 AWG | 85.0 | 175A | بارهای بسیار بزرگ |
| 4/0 AWG | 107 | 200A | ورودی سرویس برق |
چگونه سایز مناسب کابل برق را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب صحیح کابل برق، مراحل زیر را دنبال کنید:
1. تعیین ولتاژ سیستم
ولتاژ سیستم باید مشخص باشد (معمولاً 120 ولت یا 240 ولت در مصارف خانگی).
2. محاسبه توان کل (وات)
توان تمام مصرفکنندهها را از روی پلاک مشخصات جمع بزنید.
3. محاسبه جریان مصرفی (آمپر)
فرمول محاسبه جریان:
جریان (A) = توان (W) ÷ ولتاژ (V)
مثال:
12000 وات ÷ 240 ولت = 50 آمپر
4. انتخاب سایز کابل بر اساس آمپراژ
از جدول آمپراژ کابل استفاده کنید و کابلی انتخاب کنید که جریان محاسبهشده را با ضریب اطمینان تحمل کند.
5. در نظر گرفتن عوامل کاهنده
دمای محیط
تعداد هادیها در مسیر
طول کابل و افت ولتاژ
در این شرایط معمولاً یک سایز بزرگتر انتخاب میشود.
6. تطابق با استانداردهای برق
حتماً کابل انتخابی با استاندارد NEC یا مقررات ملی برق ایران مطابقت داشته باشد.
7. انتخاب نوع عایق
برای مثال:
THHN / THWN برای محیطهای مرطوب
عایقهای مقاوم حرارتی برای دمای بالا
جدول انتخاب سایز کابل بر اساس آمپر
| محدوده جریان | سایز کابل پیشنهادی |
|---|---|
| 0 – 15A | 16 یا 14 AWG |
| 15 – 20A | 14 یا 12 AWG |
| 20 – 30A | 12 یا 10 AWG |
| 30 – 40A | 10 یا 8 AWG |
| 40 – 55A | 8 یا 6 AWG |
| 55 – 75A | 6 یا 4 AWG |
| 75 – 100A | 4 یا 2 AWG |
| 100 – 125A | 2 یا 1 AWG |
| 125 – 150A | 1/0 AWG |
| 150 – 175A | 2/0 AWG |
| 175 – 200A | 3/0 AWG |
| 200 – 230A | 4/0 AWG |
انواع کابلهای استاندارد و کاربرد آنها
🔹 سیم برق AC
مناسب اتصال تجهیزات به برق شهری
استانداردها: IEC 60227، NEMA
انواع رایج: SJT، SVT، SJOW
🔹 سیمهای ساختمانی
برای توزیع برق داخلی و خارجی ساختمان
عایقها: THHN، XHHW
ولتاژ معمول: 600V
🔹 کابلهای کواکسیال
برای انتقال تصویر، RF و داده
انواع رایج: RG-6، RG-58
🔹 کابلهای شبکه (اترنت)
دستهبندیها: Cat5، Cat6، Cat7
کاربرد: شبکههای کامپیوتری و مخابراتی
🔹 کابل ابزار دقیق
برای انتقال سیگنالهای کنترلی در صنایع
دارای شیلد و دقت بالا
🔹 کابل جوشکاری
انعطافپذیر، مقاوم در برابر حرارت و جریان بالا
انتخاب کابل مناسب بر اساس صنعت
انتخاب سیم و کابل مناسب به موارد زیر بستگی دارد:
شدت جریان
طول مسیر
شرایط محیطی
نوع صنعت (مسکونی، صنعتی، تجاری)
❗ انتخاب اشتباه میتواند باعث کاهش راندمان، خرابی تجهیزات و خطرات ایمنی شود.
سوالات متداول درباره سایز کابل برق
هدف اصلی انواع سایز کابل برق چیست؟
انتقال ایمن و پایدار انرژی الکتریکی متناسب با میزان جریان مصرفی.
چرا آمپراژ کابل اهمیت دارد؟
چون مشخص میکند کابل چه مقدار جریان را بدون خطر میتواند تحمل کند.
چگونه سریع سایز کابل مناسب را انتخاب کنیم؟
با مراجعه به جدول آمپراژ کابل برق و تطبیق آن با جریان مصرفی.
